Hayatın mucizevi başlangıcına yani doğum olayına tanıklık etmek çok az insana kısmet olacak bir şans ve küçük dostlarımız bizlere bu şansı en doğal şekilde veriyor.
Doğuma hazır mısınız?
Elbette ki günümüz şartlarında kedi ya da köpeğimizin doğum yapmasını istemek ve bunu sağlamak hiç kolay değil. 59 – 63 gün süren gebelik süreci boyunca anneye çok iyi bakmak, onu doğum ve emzirme sürecine hazırlayacak şekilde beslemek, gerekli veteriner hekim kontrollerini yaptırmak ve doğum sonrasında yavrulara en az 45 gün boyunca ev sahipliği yapmak birçok insan için çok zor ve zahmetli bir süreç. Ama eğer siz ve aileniz kendinizi bu sürece hazır hissediyorsanız, doğumda sizi neler beklediğini kısaca anlatmaya çalışalım.
Kontrol ultrason muayenelerini ihmal etmeyin!
Köpeklerde gebelik en erken 20.gününde yapılacak bir ultrasonografik muayene ile tespit edilir. Gebeliği ortaya konan kızınızın veteriner hekiminize yapacağı sonraki ziyaretlerinde ultrason muayenesiyle yavruların kalp atımları ve vücut büyüklükleri kontrol edilir. Kedi ve köpeklerde rahim iki kompartmandan oluştuğu için yavrular birbirlerini perdeler ve net bir yavru sayısı vermek çoğu zaman mümkün değildir ancak yavru sayısı küçük ırklarda genellikle birkaç tane ile sınırlıyken büyük ırklarda onu bulabilir.
Doğum başlıyor!
Gebeliğin özellikle son haftasında annenin memelerindeki büyüme iyice belirgin hale gelir ve memeler kolostrum adı verilen ilk sütle dolar. Doğumun başlayacağı gün annenin beden ısısı düşmeye başlar ki bu doğumun en önemli habercisidir. Annenin iştahı kesilir ve yemek yemez, kendine sessiz ve güvenli bir yer arar. Sizler dostunuza bu konuda yardımcı olabilir ve ona doğum yapması için uygun olabilecek bir kutu ya da sıcak köşe hazırlayabilirsiniz.
Kedi ve köpekler çoğu zaman kendi başlarına ve rahatlıkla doğum yapabilirler ancak güç doğum vakaları da maalesef sıklıkla hastanemize ulaşmaktadır. Bizler hasta sahiplerimizden doğumun başladığını biz hekimlerine mutlaka haber vermelerini isteriz. Böylelikle hem onları yönlendirmek hem de olası bir sorun ve güç doğum durumunda müdahale hatta gerekirse acil sezaryen operasyonu için gerekli tüm hazırlıklarımızı yapma şanımız olur.
Doğum 3 aşamadır. Birinci aşamada rahim kontraksiyonları yani kasılmalar başlar, rahim ve vajinayı birbirinden ayıran serviks isimli kapak açılır. Vulvadan gelen berrak akıntı artık doğumun başladığını gösterir, dostunuz sürekli genital bölgesini yalar ve kasılmalar sıklaşır.
Anneye yardım gerekebilir!
Serviks tamamen gevşedikten sonra rahmi dolduran yavrular dünyaya olan yolculuklarına başlar. Her yavru ince bir zar içinde vulvadan çıkar. Anne yavruları saran bu zarı ve plasenta kordonunu yalayarak yırtar ve çoğu zaman yer. Annenin yavruları yalama hareketiyle yaptığı uyarım onların ilk nefeslerini almasını sağlayacaktır. Ayrıca ana rahminde bağırsaklarında biriken özel dışkı yani mekonium da bu yalama hareketiyle uyarılır ve yavru ilk dışkısını yapar.
Yavrular genellikle 10-60 dakika aralıklarla şiddetlenen kasılmaları takip ederek doğar ve doğum genellikle 6 saatte sonlanır ancak kedi ve köpeklerde doğumun 24 saate kadar uzayabileceği de unutulmamalıdır.
Eğer anne yavrularıyla ilgilenmiyor onları yalayıp temizlemiyorsa mutlaka sahiplerinin devreye girmesi gerekir. Özellikle tecrübesiz annelerde sık rastlanan bu durumda yavruların temizlenip kurulanması, ilk nefeslerini almalarının sağlaması ve ilk dışkılarının yaptırılması çok önemlidir.
Doğan yavrular hemen kendilerine meme aramaya başlar. İlk süt kolostrum adını alır ve yüksek bağışıklık maddeleri içerdiğinden zamanında alımı çok önemlidir.
Veteriner Hekimi ne zaman aramalı?
Gebelik 70 günden, doğumun birinci aşaması 24 saatten uzun sürdüyse, doğumla sonuçlanmayan 20 dakikadan uzun kasılmalar varsa, annenin ateşi yükseliyorsa, vulvada görülen bir yavru 10 dakika boyunca doğamamışsa, vulvadan 10 dakikadan uzun süreli kan ya da kalın, siyah ve kokulu sıvı gelmesi gibi durumlarda mutlaka uzman bir hekimle temasa geçilmelidir.
Gebelik ve doğum hem anne hem de ailesi için hiç de kolay bir süreç değil. Bu süreci sağlıklı ve güvenli bir şekilde atlatmak için bol bol araştırma yapmanız ve veteriner hekiminizin yönlendirmelerine harfiyen uymanız gerektiğini bir kez daha hatırlatıyoruz.