Diare (İshal)

Diare ya da ishal küçük dostlarımızın belki de en sık görülen sorunlarından biridir.

2 tip diare vardır

Bizler ishalleri ince ve kalın bağırsak ishalleri olmak üzere 2’ye ayırırız. İnce bağırsak ishallerinde dışkı çok yumuşak hatta çoğu zaman su gibi ve kötü kokuludur. Kalın bağırsak ishallerinde ise sürekli ıkınma, dışkı üzerinde mukuslu ve sümüksü bir tabaka ve bazen de taze kan dikkat çekicidir. Birçok kedi köpek sahibi dışkı üzende taze kan gördükleri kalın bağırsak ishallerinde ciddi bir panik yaşar ancak ince bağırsak ishalleri çok daha önemli ve tehlikelidir.

Diare neden olur?

İshal sebepleri bu sınırlı satırlara sığmayacak kadar çeşitlidir. En sık rastlananlarını bağırsak parazitleri, enfeksiyonlar ve gıda reaksiyonları olarak sıralayabiliriz. Aynı insanlarda olduğu gibi hayvanlarda da sıcak yaz günlerinde ishal vakalarının görülme sıklığı çok artar çünkü su birikintilerinde ya da kaynaklarında ve çevreye saçılmış gıda maddelerinde mikroorganizmalar çok kolay ürer ve uzun süre hayatta kalır. Bu gıdalara erişimi çok kolay olan dostlarımız bu mikrorganizmalarla sıklıkla enfekte olur ve bağırsak enfeksiyonlarına bağlı ishaller şekillenir.

Yavrulara dikkat

Henüz aşılarla yeterli bağışıklık oluşturulmamış yavru hayvanlarda görülen viral enfeksiyonlar ciddi yaşamsal riskler oluşturur. Köpeklerde “parvoviral enterit” ya da hayvanseverler arasında bilinen ismiyle “kanlı ishal hastalığı” , “distemper” yani gençlik hastalığı ve kedilerde ” panleukopeni” enfeksiyonları ülkemizde her yıl çok sayıda hayvanın hayatına mal olmaktadır. İşte bu yüzden aşıları tamamlanmamış yavruların hastalıkların onlara ulaşabileceği ortamlardan uzak tutulması şarttır.

Gıda reaksiyonları da önemli bir diare sebebidir. Bazı bireylerin sindirim sistemi bazı gıda maddelerini tolere edemez ve ishal şekillenir. Sindirilebilirliği düşük kötü kalite gıdalarla ya da ev yemeği ve mutfak artıklarıyla besleme bu tip reaksiyonları kolaylaştırır. Mama değişimlerinde ise kademeli geçiş yapmak sindirim sisteminin kendini yeni diete alıştırması için önemlidir aksi takdirde ishal şekillenecektir.

Vücudun bağışıklık sisteminin yarattığı oto-immun ishaller, “yangısel bağırsak hastalığı”, bağırsak vaziyet değişiklikleri ve hatta bağırsak kanserlerin dahi değişik karakterlerde ishallere neden olabilir.

Her ishal önemlidir

Sebebi ne olursa olsun ishalle vücut hem su hem de çok önemli elektrolit ve mineralleri kaybeder. Hele bu tabloya bir de bağırsak epitellerinde hasar ve kanama da eklenirse ishalin yaratacağı tablo iyice ciddileşir. Bu klinik tablo yavrularda ve yaşlı bireylerde daha da önemlidir. Dolayısıyla ishal tedavisinde altta yatan sebebin tesbit ve tedavi edilmesi kadar kaybedilen su ve elektrolitin uygun serumlarla yerine koyulması da çok önemlidir.

Sonuç olarak dostunuzun dışkı karakterinde her tür değişim biz hekimleri için önemlidir. İshal şekillendiğinde vakit kaybetmeden onu bu ishalin sebebinin detaylı incelemerle tesbit edilebileceği bir merkeze götürmenizin çok önemli olduğunu bir kez daha hatırlatırız.